Allah için beytini edelim tavaf
Bütün günahından Mevlâm edecek af
Kur’an’ın meâli yok anda hiç hilâf
Haccımız mübarek olsun kardeşlerim
Hacca Gitmek
İslâm’ın beş şartından biri de hacca gitmektir.
“Ona (Kâ'beye) bir yol bulabilenlerin (gücü yetenlerin) Beyti hac ( ziyaret) etmesi Allah'ın insanlar üzerindeki bir hakkıdır.” [1]
Peygamberimiz (s.a.) de şöyle buyurmuştur:
“Kim Allah için hacceder de hac esnasında kötü sözlerden ve Allah'a karşı gelmekten sakınırsa, annesinin onu doğurduğu günkü gibi döner.”[2]
Haccın farz olması için kişi sağlıklı olacaktır. Hasta kişi, bu farzı yerine getiremez, vekil gönderir. Sağlıklı kişinin arkada bırakacağı evlâd ı ayâli, bakmakla yükümlü olduğu kişilerin, ihtiyaçları o gelinceye kadar temin olacak. Gidip gelinceye kadar ailesinin ihtiyaçlarını karşılayacak miktarda parası olacak. Bu imkânları olmayanlara hac farz değildir.
Haccın farzı üçtür: ihram, Arafat’ta vakfeye durma, farz olan tavafı yapma. 14 de vacibi vardır.
Haccın edâ şekli üçtür:
1- İfrad haccı, 2- Temettu haccı, 3- Kıran haccı.
1- İfrad Haccı
İfrad haccı, umresiz yapılan hacdır. Aynı yılın hac ayları içinde, hacdan önce umre yapmaksızın hac niyetiyle ihrama girilir ve yalnızca hac yapılırsa ifrad haccı yapılmış olur.
2- Temettu Haccı
Temettu haccı, aynı yılın hac ayları içinde önce umre yapıp ihramdan çıktıktan sonra yeniden hac için ihrama girerek yapılan hacdır.
Temettu haccı yapacak olanlar, mikat sınırında veya daha önce umreye niyet ederek ihrama girerler. Umre yaptıktan sonra ihramdan çıkarlar. Daha sonra zamanı gelince hac için ihrama girerler. Haclarını edâ ettikten sonra ihramdan çıkarlar.
3- Kıran Haccı
Kıran haccı, aynı yılın hac ayları içinde umre ve hacca birlikte niyet ederek ikisini aynı ihramla yapmaktır.
Kıran haccı yapacak olanlar mikat sınırında veya daha önce umre ve haccın her ikisine birden niyet ederek ihrama girerler. Umre yaptıktan sonra ihramdan çıkmazlar, aynı ihramla haccı da edâ eder, sonra ihramdan çıkarlar.
Kıran ve temettu haccı yapanların şükür kurbanı kesmeleri vaciptir. İfrad haccı yapanların şükür kurbanı kesmesi gerekmez.
Bir hacının hac risalesinden ilmihallerden bunları en iyi şekilde öğrenmesi gerekir. Hac Rehberi vardır. Çok güzel izah eder. Hacıların başında da rehberler, hoca efendiler vardır. Onlar lâzım gelen bütün bilinmesi gereken erkânı hacılara hem öğretir hem yaptırırlar.
Sakın hacca gitmek ne olacak, ne lüzum var, demeyesin. Diyenleri gördük. Hatta bana bile söylediler: “Hac, burada olmaz mı?” diye.
Haccın farziyetini inkâr etmek, lüzumsuz görmek kişiyi dinden, imandan çıkartır. İşlememek imandan çıkartmaz da farziyetini inkâr çok büyük suç. Kur'an-ı Kerîm’i inkâr mânâsına gelir.
Önemli olan hidâyet olunan yolda Allah'ın emir ve rızası doğrultusunda yürüme. Bir şeyin cüzünden feragat, küllünden feragattir.
Þu insan, ehli sünnet itikatı üzere amel edecek. Bu farzlar hakkında hüküm vermeye asla kalkmayacak. Bunlar Allah'ın emridir. Allah-u Zülcelâl, emir ve rızası doğrultusunda hac yapmak cümlemize nasip eylesin. Amin!
Haccın kutsîyet ve ulvîyeti çok büyük! İslâm'ın genel kongresi. Zenginlere farz kılınmış. Büyük bir toplantı. Müslümanlar gerektiği gibi tanışıp sevişip kaynaşsalar, fakir devletlere yardım için kararlar alsalar, Müslüman devletlere yardımcı olmak için el ele, gönül gönüle verseler ne kadar güzel olur!..
Milyonlarca hacı Arafat’ta vakfeye duruyor. Mina-Müzdelife yolunda aynı dava, aynı gaye, aynı inanç ve imanla tekbirler, tahmidler getiriliyor. Peygamber Efendimiz (s.a.) “Hac Arafat’tır!”[3] buyuruyor.
Bu farz olan vakfeden sonra hacılar yollara dökülüyor, şeytanları taşlıyorlar. Farz olan tavafa koşuyorlar. Öyle bir tavaf, öyle bir samimiyet, öyle bir ihlâs ki… Aman Allah’ım!..
Memleketleri, ırkları ayrı, renkleri ve lisanları ayrı, ama inançları, imanları aynı! Hiç ayrıcalık yok. Herkes birbirine en güzel muameleyi yapmaya çalışıyor. Çünkü müminler ancak kardeştirler.
Muhterem hac yolcularına tavsiyelerimiz: Çok, çook sabırlı olmaları! Mâli ve bedenî olan bu ibadetin bazı sıkıntıları olabilir. Çünkü Peygamber Efendimiz (s.a.) yalnız hac için dua etmiştir: “Ya Rabbi! Haccı bize kolaylaştır.”
Sadâkatle haccı edâ edenlerin anadan doğmuş gibi olmalarında şüphe yok. Veda tavafı yaparken gözleri Beytullahı seyrederken, dualar, tekbirler, gözlerden akan yaşlar,ihlâs ile yapılan dualar ne samimi…
Hacca gitmek, hacı olmak, haccı yaşamak Allah bütün dostlara nasip eylesin. Hac farzını edâ ettikten sonra Medine’ye gitme. Peygamber Efendimiz (s.a.) buyuruyor ki: “Önce hac yapın, sonra Medine.” Bu mukaddes Medine-yi Tahire’de Peygamber Efendimizin (s.a.) Ravza-yı Mutahhara’daki kabr-i saadetlerini ziyaret etmek! Peygamberimiz: “Kim benim kabrimi ziyaret ederse, onun için şefaatim vacip olur.”[4] Kırk vakit Medine’de namaz kılabilme. O da Ravza-yı Mutahhara’da.
Önemli olan hacdan döndükten sonra hacdaki hâlet-i ruhiyeyi yaşayabilme. İslâm’ın şartları mensuplarını bütün tehlikelerden kurtarır. Beş şartı, erkânı ile yerine getiren kişi, Allah'ın izniyle saadet, selâmet, huzura kavuşmuş olur.
Vaktiyle hac yapmak, Allah'ın emrini yerine getirip rızasını kazanmak, haccın hâliyle hâllenip zevkiyle zevkiyap olmak Cenâb-ı Hak cümlemize nasip eylesin. Amin! Amin!
18. 01. 2005
[3] Tirmizî, Tefsiru’l-Kur’an, 3; Ebu Davud, Menasik; İbn-i Ma’ce, Menasik, 57
[4] Keşfu’l-Hafa, 2/250, Beyrut, 1351, II, 250.